Zeszyty Helskie nr 21

Historia kolonii rybackiej w Helu to początek nowożytnej historii Kaszubów w tej miejscowości, bowiem w roku 1920 tylko jedną katolicką rodzinę uważano tu za kaszubską. Z tego powodu Hel w okresie międzywojennym był poligonem naszych narodowych działań kolonizacyjnych, których efektem było m.in. powstanie tu dzielnicy nazywanej kolonią rybacką. Powstała ona, bo taka była wola międzywojennych polskich polityków i obywateli. Musimy jednak pamiętać, że choć działo się to wbrew interesom niemieckich mieszkańców Helu, ale z zachowaniem przepisów obowiązującego wczas prawa i to je różniło zdecydowanie od tego, co w kwestiach narodowych realizował reżim hitlerowski, czy komunistyczny.
Zaczęło się od wniosku pierwszego sołtysa Ignacego Barlasza oraz kmdt. ppor Józefa Poznańskiego pełniącego funkcję pierwszego Naczelnika Urzędu Marynarki Handlowej na Wybrzeżu Pomorskim, który w lutym 1920r. napisał: Jednym z najracjonalniejszych sposobów, zdążających ku spolszczeniu Helu jest przesiedlenie do Helu możliwie większej ilości rybaków - Kaszubów. Aby osiągnąć pożądany skutek należy to uczynić planowo i systematycznie. I tak się zaczęło, a potem trwało przez ponad osiem lat, by w roku 1928 ziszczyć marzenie kaszubskich rybaków, którzy doczekali się wówczas swoich domów w tym najlepszym, dla rybaków międzywojennym miejscu.
Kolonizacja Helu polegająca na osadzaniu tu polskich rybaków, w celu zrównoważenia stosunków etnicznych była - jak wynika z zachowanych dokumentów - znaczącym, powszechnie popieranym narodowym wyzwaniem realizowanym po roku 1920, stanowiącym o polskiej racji stanu na wybrzeżu.
Zeszyt jest do nabycia w Muzeum Obrony Wybrzeża w Helu oraz Oddziale "Szpitalik" Muzeum Ziemi Puckiej w Pucku.